11 Νοέ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΑ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ΓΙΑ ΑΠΩΛΕΙΑ ΒΑΡΟΥΣ (Μέρος 2)
Πριν ένα χρόνο ακριβώς είχαμε την ίδια κουβέντα. Οπότε να μην επαναλαμβάνομαι για το πόσο θα βόλευε όλους εμάς τους διαιτολόγους να υπήρχαν συμπληρώματα διατροφής, που θα υποβοηθούσαν τη προσπάθειά μας/σας, να χάσετε λίγο πιο εύκολα αυτά τα αναθεματισμένα κιλά που σας ταλαιπωρούν.
Τα αποτελέσματα, λοιπόν, είναι για άλλη μια φορά απογοητευτικά. Γιατί, μέχρι στιγμής, όποια προσπάθεια και να κάνετε, χωρίς διατροφή και συστηματική άσκηση, θαύματα δε γίνονται. Επαναλαμβάνω πως ΔΕΝ υπάρχει κανένα σκεύασμα – προς το παρόν τουλάχιστον- που να βοηθάει στην επιτάχυνση του μεταβολισμού και στην αναστολή της λιπογένεσης, ή ακόμα και να βοηθάει, αυτό είναι υπό προϋποθέσεις, ή σε τέτοιες ποσότητες που είναι απαγορευμένες για τον ανθρώπινο οργανισμό. Όλες οι μελέτες καταλήγουν σε ανεπαρκή και ασαφή στοιχεία. Και για του λόγου το αληθές, πάμε να δούμε ένα- ένα τα επιπλέον δεδομένα.
Από τα πιο διάσημα τρόφιμα για τη «λιποδιαλυτική τους δράση» είναι ένα τροπικό φρούτο, ο ανανάς. Η δράση του θεωρείται πως οφείλεται σ’ ένα συστατικό του- ένζυμο, τη βρομελίνη, που βοηθά στην πρωτεόλυση, δηλαδή στην αποδόμηση των συμπλεγμάτων πρωτεϊνικών ουσιών και μπορεί να έχει χωνευτική, αντιφλεγμονώδη, αντιθρομβωτική και διουρητική ιδιότητα. Ο «εν δυνάμει» δραστικός μηχανισμός πιθανολογείται στη διευκόλυνση της πέψης του ατόμου που τον καταναλώνει και στην επιτάχυνση της καύσης του λίπους. Εντούτοις, δεν υπάρχουν επαρκή δεδομένα που να δείχνουν ότι η κατανάλωση ανανά ή συμπληρώματος βρομελίνης μπορεί να συμβάλει στον έλεγχο του σωματικού βάρους, συν το γεγονός πως η τελευταία προκαλεί ήπιες γαστρεντερικές παρενέργειες. Βέβαια, ο ανανάς είναι ένα εξαιρετικά θρεπτικό και δροσερό φρούτο, επομένως μπορείτε να το εντάξετε στη διατροφή σας, όποτε το επιθυμείτε.
Από την άλλη, θα παραμείνουμε σε τροπικό κλίμα, μιας και το αφρικάνικο μάνγκο είναι το επόμενο τρόφιμο που φημολογείται για τη δραστική του συνεισφορά στην επιβράδυνση της λιπογένεσης. Η δράση του υποτίθεται πως οφείλεται, μέσω του εκχυλίσματος των σπόρων του, στη μείωση της δραστικότητας του PPARγ, μιας ομάδας πρωτεϊνών που παίζουν βασικούς ρόλους στη ρύθμιση των διάφορων κυτταρικών λειτουργιών. Δυστυχώς οι μελέτες που εχουν πραγματοποιηθεί είναι ανεπαρκείς και μεχρι να υπάρξουν καλύτερες κλινικές δοκιμές για την αποτελεσματικοτητα του, το αφρικάνικο μάνγκο δε μπορεί να συσταθεί ως βοήθημα απώλειας βάρους.
Επόμενος υποψήφιος τα θαλάσσια φύκια. Το δραστικό συστατικό τους στο οποίο οφείλουν την φήμη τους είναι το καροτενοειδές φουκοξανθίνη. Ο μηχανισμός δράσης εντοπίζεται στην αύξηση της οξείδωσης των λιπαρών οξέων, στην αύξηση της θερμογένεσης και, λόγω του ότι είναι πλούσια πηγή ιωδίου, στην αύξηση του μεταβολισμού, μεσω της καλύτερης λειτουργίας του θυρεοειδούς. Οι μελέτες έχουν πραγματοποιηθεί κυρίως σε πειραματόζωα, με μία και μόνη μελέτη στον άνθρωπο, οπότε τα αποτελέσματα είναι ανεπαρκή και σίγουρα δεν θα μπορούσε να υποστηριχθεί ότι η κατανάλωση συμπληρώματος που περιέχει θαλάσσσια φύκια είναι ενας αποτελεσματικός τρόπος διαχείρισης του σωματικού βάρους. Συμπληρωματικά, υπάρχει πιθανός κίνδυνος θυρεοειδικής διαταραχής, λόγω περίσσειας ιωδίου.
Επόμενο δεδομένο η κατανάλωση συμπληρωμάτων λεκιθίνης. Ο μηχανισμός δράσης της οφείλεται στα φωσφολιπίδια, βασικά δομικά συστατικά των κυττάρων και ιδίως των μεμβρανών που χρησιμεύουν στη μεταφορά, απορρόφηση και μεταβολισμό των λιπαρών οξέων, συμπεριλαμβανομένων και των λιπαρών οξέων που προέρχονται από την διατροφή μας. Ο ισχυρισμός στηρίζεται στο ότι η λεκιθίνη ευνοεί το μεταβολισμό των λιπών της διατροφής μας, διασπώντας τα σε μικρότερα μόρια, τα λιπαρά οξέα τα οποία είναι πολύ πιθανότερο να χρησιμοποιηθούν ως πηγή ενέργειας από τον οργανισμό, παρά να αποθηκευτούν ως λίπος στον λιπώδη ιστό. Πάρ’αυτα, κανένα επιστημονικό δεδομένο δεν συσχετίζει τη λεκιθίνη με την απώλεια βάρους. Μάλιστα το 1991, η FDA (Food and Drug Administration US) έβγαλε πόρισμα για τη χρήση της λεκιθίνης ως ανορεξιογόνο συμπλήρωμα, πως είναι ουσία μη ασφαλής και μη αποτελεσματική.
Επόμενος μύθος τα προβιοτικά (Βifidobacteria και Lactobacillus), που έχουν συσχετιστεί με την απώλεια βάρους μέσω της διατήρησης της εντερικής χλωρίδας, μιας και παίζουν ρόλο στη διάσπαση των συστατικών της τροφής και σε αντιδράσεις ενζύμων στην πέψη και στην απορρόφηση των τροφών. Αν και η χρήση τους φαίνεται πολλά υποσχόμενη για την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας, ωστόσο χρειάζονται καλά σχεδιασμένες κλινικές μελέτες για να καταλήξουμε σε ασφαλή συμπεράσματα σχετικά με τη συμβολή των προβιοτικών στην απώλεια των περιττών κιλών.
Το χρώμιο. Απαραίτητο ιχνοστοιχείο για τον οργανισμό. Επειδή επηρεάζει το μεταβολισμό της γλυκόζης και του λίπους, οι ερευνητές έχουν εξετάσει την πιθανή δυνατότητά του να προωθεί την απώλεια βάρους και να βελτιώνει τη σύσταση του σώματος (π.χ. λιγότερο λίπος, μεγαλύτερη μυϊκή μάζα). Ο
μηχανισμός δράσης του οφείλεται μέσω της σύνδεσής του με το ολιγοπεπτίδιο chromodulin που οδηγεί στην ενίσχυση της δράσης της ινσουλίνης και του γλυκαιμικού ελέγχου στη ρύθμιση της πρόληψης τροφής και στη μείωση της όρεξης. Οι μελέτες έχουν γίνει σε πειραματόζωα και σε ανθρώπους, αλλά τα επιστημονικά δεδομένα είναι ανεπαρκή και μη αξιόπιστα για την αποτελεσματικότητά του ως προς τον ελεγχο του βαρους. Πρέπει να αναφερθεί επίσης πως έχουν σημειωθεί και σπάνιες ανεπιθύμητες ενεργειες, όπως πονοκέφαλος, αδυναμία, ίλιγγος, ναυτία, καθώς και έμετος.
Τελευταίο και καλύτερο, τα CLA, το συζευγμενο λινολεικό οξύ. Θεωρείται πως μπορεί να δράσει ως παράγοντας κατά της παχυσαρκίας μέσω της ικανότητας του να μειώσει την πρόσληψη τροφής και την λιπογένεση και να αυξήσει την κατανάλωση ενέργειας, τη λιπόλυση και την οξείδωση του λίπους. Στην περίπτωση του συγκεκριμένου συμπληρώματος η πλειοψηφία της πληροφορίας έχει αποκτηθεί από μελέτες σε πειραματόζωα. Λίγες είναι οι μελέτες που έχουν διεξαχθεί σε ανθρώπους. Έτσι, χρειάζονται επιπλέον μελέτες σε ανθρώπους που να πιστοποιούν την αποτελεσματικότητα του, για να επιτραπεί να συστήνετε το συγκεκριμένο συμπλήρωμα για την απώλεια βάρους. Όπως επίσης, χρειάζεται και να διερευνηθούν και διάφορα θέματα ασφαλείας και πιθανές αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία.
Η συμβουλή μου; Ακολουθείστε μια υγιεινή, ισορροπημένη δίαιτα, διαβάζετε προσεκτικά τις ετικέτες στα συμπληρώματα και τα εμπλουτισμένα τρόφιμα και αποφεύγετε τη λήψη πολλαπλών δόσεων που ξεπερνούν τη Συνιστώμενες Διαιτητικές Παροχές (RDAs). Σε περιπτώσεις αμφιβολίας, αναζητείστε τη συμβουλή ενός ειδικού, διαιτολόγου ή ιατρού, πριν διαλέξετε κάποιο συμπλήρωμα διατροφής.
Βιβλιογραφία
- Subar, A., Block, G., (1990). Use of vitamin and mineral supplementsQ demographics and amounts os nutrients consumed the 1987 health interview survey. American Journal of Epidemiology, Vol.132(6), pp. 1091-1101
- Paul, T., (1996). Food for Thought about Dietary Supplements: Point of View. Nutrition today, Vol.31(2), pp. 10-16
- Pittler, Μ., Schmidt, Κ., Ernst, Ε., (2005). Adverse events of herbal food supplements for body weight reduction: systematic review. Obesity Reviews, Vol.6(2), pp 93–111
- Perharic, L., Shaw, D., Colbridge, M., House, I., Leon, C., Murray, V., (2012). Toxicological Problems Resulting from Exposure to Traditional Remedies and Food Supplements. Drug Safety, Vol.11(4), pp 284-294
- Arensberg, M., Costello, R., Deuster, P., Jones, D., Twillman, G., (2014). Summit on Human Performance and Dietary Supplements Summary Report. Nutrition today, Vol.49(1), pp 7–15
Δημοσιεύτηκε στο ηλεκτρονικό περιοδικό www.bonusmallmag.gr στο τεύχος Νοεμβρίου 2016