29 Σεπ συναισθηματική υπερφαγία
Η καθημερινότητά, πλέον, για τους περισσότερους από μας, έχει γίνει δύσκολη, απαιτητική και αγχώδης. Η απώλεια εργασίας, τα οικονομικά προβλήματα, οι επαγγελματικές δυσκολίες, ένα διαζύγιο, ένας τσακωμός, κάποιο πρόβλημα υγείας, η θλίψη, η μοναξιά, το στρες αλλά ακόμα και η κακοκαιρία μπορούν να αποτελέσουν αιτία να καταφύγουμε σε αυξημένη κατανάλωση τροφής.
Η τροφή δεν λαμβάνεται για την ικανοποίηση της φυσιολογικής- βιολογικής πείνας, αλλά για την κάλυψη των συναισθηματικών μας αναγκών. Υπάρχει μια έντονη και ακατάσχετη επιθυμία για φαγητό, συνήθως για τρόφιμα με χαμηλή θρεπτική αξία και υψηλή σε θερμίδες (συνήθως υψηλή περιεκτικότητα σε λίπη και σάκχαρα) και χωρίς να υπάρχει, βεβαίως, έλεγχος στην ποσότητα. Η, έστω και προσωρινή ανακούφιση από τα «δυσάρεστα» συναισθήματα, μας οδηγεί στη Συναισθηματική Υπερφαγία (emotional eating).
Το πρόβλημα όμως που δημιουργείται είναι διπλό. Διότι, αφενός η ανακούφιση είναι μόνο προσωρινή, αφετέρου προστίθενται στο σώμα περιττά κιλά. Σύντομα επέρχεται η παχυσαρκία και μαζί η απελπισία, η ενοχή και νέα δυσάρεστα ψυχολογικά αισθήματα λόγω της κακής σωματικής εικόνας. Όλα αυτά οδηγούν σε ένα φαύλο κύκλο, όπου η πολυφαγία χρησιμοποιείται ως η μόνη διέξοδος στο πρόβλημα, το οποίο αρχικά την έχει προκαλέσει.
ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ – 5 βήματα
Βήμα 1ο: ΑΠΟΔΟΧΗ ΚΑΙ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ
Καταρχάς, πρέπει υπεύθυνα να αποδεχτείτε και να αναγνωρίσετε το πρόβλημα. Ζητήστε επαγγελματική βοήθεια. Η σωστή καθοδήγηση και υποστήριξη είναι σημαντική για την επίλυση του προβλήματος.
Επίσης, κρατήστε ημερολόγιο διατροφής. Όταν καταγράφετε τι τρώτε, πόσο τρώτε, τι ώρα το τρώτε αλλά και τι αισθάνεστε όταν το τρώτε, μπορείτε να βγάλετε συμπεράσματα για το πότε εμφανίζονται οι κρίσεις υπερφαγίας.
Βήμα 2ο: ΔΙΑΧΩΡΙΣΜΟΣ ΒΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΑΠΟ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗΣ ΠΕΙΝΑΣ
Προσπαθήστε να ξεχωρίσετε στο μυαλό σας τις φορές που τρώτε επειδή πεινάτε πραγματικά από εκείνες που τρώτε για άλλους λόγους. Η συναισθηματική πείνα εμφανίζεται ξαφνικά και η κατανάλωση τροφής συνεχίζεται πέραν από τον κορεσμό, ενώ η βιολογική σταδιακά και η κατανάλωση φαγητού σταματάει με την ικανοποίηση της πείνας.
Βήμα 3ο : ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΜΙΚΡΩΝ ΚΑΙ ΣΥΧΝΩΝ ΓΕΥΜΑΤΩΝ
Καταναλώστε 5-6 γεύματα και σνακ μέσα στην ημέρα. Ξεκινήστε μ’ ένα καλό Πρωινό γεύμα. Ανάλογα τις επαγγελματικές και οικογενειακές σας υποχρεώσεις, καταναλώστε 1 ή 2 σνακ μέχρι το μεσημεριανό σας γεύμα. Αυτά μπορεί να είναι 1 φρούτο, 1 γιαούρτι 2%, 2 μπισκότα Digestive, 1 bar δημητριακών, 2 κράκερ, ακόμα και 1 χούφτα ξηροί καρποί της αρεσκείας σας. Κάντε το ίδιο από το μεσημεριανό ως το βραδινό σας γεύμα. Έτσι, αν είστε χορτάτοι, υπάρχει μεγαλύτερη πιθανότητα στο να ελέγξετε την τάση για υπερφαγία, παρά αν πεινάτε διαρκώς.
Επίσης, πιείτε πολύ νερό.. χωρίς να περιμένετε να διψάσετε. Η δίψα είναι κακός δείκτης ενυδάτωσης. Μια καλή λύση είναι να έχετε πάντα ένα μπουκάλι νερό μαζί σας.
Βήμα 4ο : ΑΥΞΗΣΗ ΦΥΣΙΚΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ
Προσπαθήστε να γίνετε πιο δραστήριοι. Πηγαίνετε για περπάτημα ακούγοντας την αγαπημένη σας μουσική, ασκηθείτε ή χορέψτε. Κάντε οτιδήποτε σας προκαλεί ευχάριστα συναισθήματα. Η τακτική φυσική δραστηριότητα μπορεί να μειώσει το άγχος και να βελτιώσει τη διάθεση σας.
Βήμα 5ο : ΜΕΙΩΣΗ ΕΠΕΙΣΟΔΙΩΝ ΥΠΕΡΦΑΓΙΑΣ
Αν είστε επιρρεπείς στο να καταναλώνετε γλυκά, αποφύγετε να τα έχετε στο σπίτι.
Επίσης, μην πηγαίνετε στο super market πεινασμένοι. Είναι πολύ πιο εύκολο όταν βρεθείτε μπροστά στις λιχουδιές να μην μπορείτε να αντισταθείτε και να ψωνίσετε περιττά τρόφιμα.
Ακόμα, φροντίστε να κοιμάστε καλά. Ο επαρκής ύπνος χαρίζει ευεξία και μειώνει την καταθλιπτική διάθεση.
Οπλιστείτε με υπομονή και επιμονή. Απαιτείται ένα σεβαστό χρονικό διάστημα για να δείτε τα αποτελέσματα.
Βιβλιογραφία:
- Arnow, B., Kenardy,J., Agras, W.S., (1995). The emotional eating scale: The development of a measure to assess coping with negative affect by eating. International Journal of Eating Disorders, Vol.18(1), pp. 79-90
- Nguyen Michel, S., Unger, J.B., Spruijt-Metz, D., (2007). Dietary correlates of emotional eating in adolescence. Appetite, Vol.49(2), pp.494-499
Δημοσιεύτηκε στο ηλεκτρονικό περιοδικό www.bonusmallmag.gr στο τεύχος Οκτωβρίου 2013